Als je nog nooit zelfgekweekte wortelen hebt gegeten, dan heb je echt iets gemist. Vers uit de grond gehaalde wortels hebben een geweldige en volle smaak – veel lekkerder dan elke andere soort wortel die je ooit gegeten hebt. De enigszins zoete, ‘aardse’ smaak is fantastisch. Je hebt geen volkstuin of grote achtertuin nodig om wortels te kweken. Iedereen kan met deze geweldige, makkelijke planten uit de voeten, in grote én kleine tuinen.
Voedingswaarde van de wortel
Deze oranje groente zit vol met vitamines, zoals iedereen wel weet zijn ze erg goed voor je ogen. Andere eigenschappen van deze superfood zijn bijvoorbeeld dat je er een stralende huid van krijgt, het bevorderd de darmwerking, heeft een goede werking op het hart en is cholesterolverlagend. De wortel bevat heel wat verschillende vitamine. Al deze vitamine hebben een andere werking. De wortel bevat vitamine B1, B2, B3, B6, C, D, E en vitamine A en K. Deze laatste vitamine zit vooral in de groene stam, de slierten, van de wortel. Deze zijn ook eetbaar!
Wortelen in de tuin
Wortelen zijn goed te kweken in de tuin of op het balkon. Als je weinig ruimte hebt, kies dan voor korte dikke soorten in hoge potten of bakken of ‘growing bags’. Vanaf februari kan er in de kas worden voorgezaaid en vanaf april kan er in volle grond worden gezaaid. Zaai in grote hoeveelheden en dun de plantjes uit als ze wat groter worden. Heb je ruimte voor een paar rijen, kies dan voor een standaardsoort zomerwortel. De zaadjes zullen uitgroeien tot de zoetste wortels die je ooit geproefd hebt.
Wortels kweken
Stap 1: Zaai wortelzaad dun uit in ondiepe geultjes op een diepte van 6 tot 8 mm, in zanderige of goed losgewoelde grond.
Stap 2: Vermeng de zaadjes met fijn wit zand en strooi dat mengsel in de zaaigeulen. Bedek vervolgens met een dun laagje grond of compost.
Tip: Het gaat om kleine zaadjes, dus pas op dat je ze niet té dicht op elkaar zaait.
Stap 3: Gebruik je bakken of potten, zaai dan dun uit op het grondoppervlak en bedek de zaadjes daarna met 3 tot 4 mm fijne stekgrond.
Stap 4: Houd de grond vochtig maar niet nat en houd het zaaigebied onkruidvrij.
Tip: Wortelzaadjes ontkiemen langzaam en kunnen er tussen de zeven en eenentwintig dagen over doen. Je kunt de toppen van de wortels langzaam zien opzwellen aan de oppervlakte. Hou ze in de gaten en bedek de bovenkant van de wortels met aarde om te voorkomen dat ze groen worden.
Stap 5: Zaai elke week of om de week een korte rij in, zo verleng je het oogstseizoen.
Stap 6: Als de wortelplanten groter worden, verwijder dan plantjes die hun collega’s in de weg zitten of die relatief zwak lijken te zijn, zodat de overblijvers allemaal genoeg ruimte hebben om te groeien.
Tip: Laat aan het eind van het seizoen een paar wortelen in de grond zitten. Het volgende jaar schieten ze prachtig in bloei en vormen dan ook nog eens een uitstekende voedselbron voor bestuivende insecten.
Stap 7: Afhankelijk van de groei omstandigheden kan je 2 a 3 maanden later oogsten. Je kan wortelen makkelijk oogsten door ze simpelweg uit de grond te trekken.
De wortelvlieg
Als de wortelvlieg een probleem vormt in jouw omgeving (vraag het na bij mensen die zelf ook kweken), kies dan voor een resistente variëteit of zaai pas eind mei, als de wortelvlieg alweer verdwenen is. Een alternatief is om je wortelplanten met fijn insectengaas te bedekken, zodat de wortelvlieg er niet bij kan komen om haar eitjes te leggen.
Wortels in verschillende kleuren
Dacht je dat wortels altijd oranje zijn? Mis. Wortels waren oorspronkelijk melkwit, en tegenwoordig kun je voor je gerechten kiezen uit paarse, gele, witte, lichtroze én oranje wortels. En dan zijn er nog de vormen: kweek zelf ronde wortels, korte dikke wortels, of wortels die zo groot zijn dat je meteen een heel stel gasten voor het eten kunt uitnodigen. Alle vormen en groottes zijn mogelijk, en vaak groeien ze nog in extra vreemde bochten als de wortels ondergronds vervlochten raken. Neem eens een kijkje in het tuincentrum voor een overzicht van de vele verschillende heerlijke soorten die je kunt kweken.
Lees ook: tomaten kweken & sla kweken