De grote schoonmaak in de kas

De oude gewassen moeten deze maand opgeruimd worden. De planten brengen haast niets meer op en zijn bovendien vatbaar voor allerlei ziekten. Zo snel mogelijk weg ermee, is de boodschap.

Het zit er op voor dit jaar, althans wat de hoofdteelten betreft. De gewassen krijgen minder licht en lijden onder de koude nachten. De weerstand van de planten neemt met de dag af, tot ze op een gegeven moment ten prooi vallen aan allerlei schimmelziekten die op de versleten gewassen een ideale voedingsbodem hebben gevonden. Daar komt nog bij dat gewoonlijk de verluchtingsramen worden gesloten waardoor de luchtvochtigheid zeer hoog kan oplopen, zeker wanneer de zon tijdens de dag verstrek laat gaan. Een ideale toestand voor schimmels om te ontwikkelen en sporen te vormen. Miljoenen sporen worden per plant gevormd en in de kas als het ware uitgezaaid. Vele van die sporen hebben koude nodig om te overwinteren en kunnen het jaar nadien massaal toeslaan. Zover laten we het niet komen, want daar nemen we drastische maatregelen tegen.

Vochtig
Het opruimen van de oude gewassen mag niet zo maar. Het is bijvoorbeeld fout om een droog gewas op te ruimen. Door het behandelen van de planten worden immers enorme aantallen sporen in de kas verspreid. De planten nat maken mag ook weer niet, want met het afdruipende gietwater komen heel wat parasieten op de kasgrond terecht. Ideaal is, om de verluchtingsramen bij het invallen van de duisternis te sluiten. De luchtvochtigheid neemt toe, het gewas wordt vochtig en de al gevormde sporen blijven op blad en stam kleven. De dag nadien wordt tijdens de morgen begonnen met het uitbreken van de gewassen. Eén enkele nacht is te kort voor heel wat schimmels om op die korte periode extra sporen te vormen.
Let tevens op het volgende. Tijdens de werkzaamheden kunnen bovengrondse plantendelen op de kasgrond terechtkomen. Laat in geen geval de resten op de grond liggen, maar verwijder ze onmiddellijk. De reden hiervan is overduidelijk: de plantenresten kunnen heel wat ziektekiemen bevatten. Tijdens het verwelken en het afbraakproces kunnen er nog andere parasieten op tot ontwikkeling komen.

Een grote fout is om de gewassen op de kasgrond te leggen en later met pakken uit de kas te dragen. Veel beter is het, om de planten in een plastic zak te stoppen en dan uit de kas te dragen. Het opruimen en het uit de kas wegbrengen van de gewassen gaat snel indien met zijn tweeën wordt gewerkt. Leg ook nooit de kasplanten buiten naast de kas. De moderne kassen hebben geen diepe funderingen meer en daardoor kunnen er parasieten via het grondwater in de kas dringen. De kasplanten horen ook niet thuis op de composthoop of in een compostvat, indien u de koude compostering toepast. Er overleven te veel ziektekiemen die het jaar daarop weer voor problemen kunnen zorgen. Met de geruimde kasplanten neem ik geen enkel risico. Ze ondergaan een warme compostering met stalmest of gazongras. Meng het gazongras luchtig met de gewassen zodat er geen pakken gras kunnen samenkleven. De warmte zal alle ziektekiemen en sporen doden.

Achtergebleven worteldelen
Nadat de bovengrondse plantendelen uit de kas zijn verdwenen, gaat onze aandacht uit naar de kasgrond. Hierin zijn grote, grove en kleine worteldelen achtergebleven. Die moeten er ook uit omdat op die wortels allerlei bodemparasieten tot ontwikkeling kunnen komen. Deze parasieten krijgen alle kans om optimaal te gaan woekeren. Alle achtergebleven wortels uit de kasgrond halen is onmogelijk. Het systeem om zoveel mogelijk wortels uit de grond te halen, gaat als volgt. Met de riek of de spitvork wordt de kasgrond al schuddend opgelicht waardoor de wortels bloot komen te liggen. Verzamel deze wortels met de hand of met de hark. Werk stukje bij beetje om geen opgehaalde wortels te bedekken met aarde. Wortels van kasgroenten mogen ook niet koud gecomposteerd worden, maar krijgen net zoals de bovengrondse plantendelen een warme compostering.
Na dit werk wordt de kasgrond vochtig gemaakt, zodat opstuivende grond geen hinder kan vormen bij de schoonmaak van het glas.

In de loop van het groeiseizoen hebben allerlei parasieten en algen de kans gekregen zich op de binnenkant van het glas te hechten. Ze overwinteren hierop tot het nieuwe seizoen van start gaat en dan slaan ze toe wanneer het nieuwe gewas het glas raakt. Algen houden het licht tegen en dat is in het lichtarme jaargetijde niet zo best. Dus, we moeten het glas schoonmaken. Het glas poetsen is er niet bij aangezien we andere middelen gebruiken om ons doel te bereiken. Vroeger werkte ik met een schuurborstel om het glas een beurt te geven. Met de schuurborstel werd het vuil losgemaakt en met de tuinslang werd het glas afgespoten. Nu werken we beter en sneller met een vloerwisser met vezeldoek en hogedrukreiniger. De vloerwisser kan in alle richtingen draaien en het opgespannen vezeldoek raakt ook de hoeken van het glas.

Schoonmaak
We werken als volgt. Eerst spoelen we een deel van het glas met de hogedrukreiniger af. Daarna maken we het vuil op het natgemaakte deel los met de vloerwisser. Met de hogedrukreiniger wordt onder lage druk het glas schoongespoten. Is het vezeldoek vuil, was het dan uit in een emmer met zeepsop. Het glas wordt zowel langs binnen als langs buiten gereinigd. Meestal is het glas aan de buitenkant erg vuil. Gebruik dan een zeepoplossing om het vuil los te weken. Ook zijn er verschillende producten op de markt om vuil glas schoon te maken. Sommige producten lossen een klein deel van het glas op en zijn bij oud glas van toepassing. Lees zeer goed de gebruiksaanwijzing voordat u een dergelijk product koopt.
Is het glas ergens gebroken, zorg er dan voor dat het gebroken glas wordt vervangen. Gebroken glas laat veel water door, zeker wanneer er stukjes uit zijn. Dit water lekt met grote druppels op de wintergewassen die er onder staan. Dit veroorzaakt zonder twijfel verrottingsverschijnselen bij die plant. Van daaruit begint de verspreiding in de kas met alle oogstverlies tot gevolg.

Tekst: redactie Moestuin
Klik hier voor een abonnement >>