Niet iedereen houdt van hosta’s, omdat ze nogal eens ten prooi vallen aan slakken. Daarom staan ze bij groenredacteur Annemarie Görts in potten; hierin komen deze bladplanten prachtig tot hun recht en vormen ze het hele seizoen ware blikvangers.

Het hoogtepunt van de meeste vaste planten is tijdens hun bloei en die duurt vaak maar kort. Van hosta’s heb je echter maandenlang plezier; vanaf april als de krachtige groeipunten uit de grond schieten en de bladeren zich ontvouwen, tot in oktober als het blad gaat afsterven. Sommige schitteren dan eerst nog even door hun warm gele herfsttint.

De bloei van de meeste hosta’s is niet spectaculair. Deze groep vaste planten moet het hebben van hun bladeren, die vaak mooi van kleur zijn – geel, blauwgroen of bont – en soms indrukwekkend groot, zoals bij de blauw berijpte Hosta ’Elegans’ (voorheen H. sieboldiana ’Elegans’) of de geelgroene tot gele ’Sum and Substance’. Er zijn er ook met juist heel kleine blaadjes – zoals Hosta ’Blue Mouse Ears’ – of met egaal groen blad, maar van beide ben ik niet erg gecharmeerd. Voor mij moeten hosta’s bladeren van enig formaat hebben die in het oog springen.

Hosta ’Undulata Albomarginata’

Een van de mooiste in mijn tuin vind ik Hosta ’Undulata Albomarginata’, een doodgewone hosta met witbont blad, een erfenis van de vorige bewoners. Inmiddels staat hij in een zinken teil – met gaten en potscherven onderin – aan de noordkant van het huis waar hij deze schaduwhoek mooi oplicht. Geen van de andere hosta’s in pot die hier staan, geeft hetzelfde effect. De witte bladrand harmonieert bovendien prachtig met de witgeschilderde tuinpoort op de achtergrond. Hier geen spoor van slakken; vanuit de voor- of achtertuin zouden ze ook een heel stuk over klinkers moeten glijden om deze potten te bereiken.

Slakken houden van hosta’s

Want elke tuinliefhebber weet, hosta’s vormen een smakelijk hapje voor slakken, vooral als ze in de border staan. Natuurlijk kun je in de weer gaan met biervallen of met milieuvriendelijke slakkenkorrels, maar behalve dat dit een hoop gedoe is, bestrijd ik liever geen dierlijk leven in mijn tuin. Toegegeven, vorig jaar heb ik toch nog even een paar biervallen gezet om mijn jonge dahlia’s tegen slakkenvraat te beschermen, maar dit jaar heb ik eenvoudigweg plastic ringen om de planten heen gezet, een voor slakken moeilijk te nemen hindernis. Meer dan ooit houd ik bij het tuinieren rekening met de gevolgen voor de natuur en slakken horen nu eenmaal ook bij het ecosysteem. Vogels en egels zijn er bovendien dol op. Wil je hosta’s in je tuin zonder al te veel problemen, dan kun je ze het beste in potten zetten. Ook dan kan er sporadisch nog wel wat slakkenvraat voorkomen, maar de slakken zijn dan – tussen de bladeren of onder de pot – eenvoudig weg te vangen.

Dikke bladeren

Neem liever geen terracotta potten; de potgrond droogt hierin snel uit terwijl hosta’s juist van enigszins vochtige grond houden. Overigens hebben slakken zo hun voorkeur, hosta’s met dikke bladeren – zoals Hosta ’Elegans’ – vertonen beduidend minder slakkenvraat. Ook iets om bij de aankoop rekening mee te houden! Trompenburg Tuinen & Arboretum in Rotterdam herbergt de Nederlandse Plantencollectie hosta’s; hier kun je honderden verschillende soorten en cultivars bewonderen en kijken welke hosta stevige, dikke bladeren heeft of welke je het mooist vindt.

Lelieachtig

Ga bij voorkeur in juni-juli op hosta-expeditie want dan staan de meeste in bloei. Wellicht val je dan voor een hosta die wél mooi bloeit, want die zijn er ook! Sommige geuren bovendien heerlijk zoals Hosta ’Royal Standard’ en Hosta plantaginea var. grandiflora; beide geven lange bloemstengels met witte, lelieachtige bloemen die heerlijk zoet geuren. Het is geen toeval dat de bloemen van hosta’s op lelies lijken – en dat de volksnaam van hosta hartlelie is – want de planten zijn aan elkaar verwant; beide behoren tot de familie Liliaceae ofwel leliefamilie.

Halfschaduw

Verrassend is dat deze geurende hosta’s het beste bloeien op een warme, zonnige plek. Moet je dan niet uitkijken voor zonnebrand? Niet bij groenbladige hosta’s of hosta’s met geel blad (vooral als dat blad dik en stevig is), want deze kunnen goed zon verdragen. Bij bontbladige hosta’s moet je wel uitkijken, deze kun je beter in de halfschaduw zetten. Maar pas ook weer op met diepe schaduw, want er zijn ook bontbladige hosta’s – namelijk die met een licht bladcentrum – waarvan de bladkleur dan terugloopt. En dat geldt ook voor veel geelbladige cultivars.

Al met al best ingewikkeld, maar met halfschaduw zit je bijna altijd goed. Het voordeel van halfschaduw is ook dat de grond minder snel uitdroogt. Want om goed te gedijen, hebben hosta’s beslist voldoende vocht nodig. Op een plek onder grote bomen hebben ze het dan ook vaak moeilijk, net als op arme zandgrond. Breng in het laatste geval jaarlijks een laag compost rondom de planten aan, dit verbetert de vochthuishouding van de grond.