Fruit oogsten uit eigen tuin is erg lekker. Lekker smullen van ‘grootfruit’ dat aan bomen groeit. Denk aan appels en peren, maar ook aan kersen en pruimen, kweeperen en moerbeien, nectarines, abrikozen, en aan allerlei soorten noten. Ze geven heerlijke en overvloedige opbrengst die je vers kan eten of verwerken.
Vers en duurzaam fruit
Verser en duurzamer fruit dan direct uit de tuin, is er niet. Dat is ook aan de smaak duidelijk te merken. Er is zelfs niet veel ruimte voor nodig, want veel fruitboom soorten en -rassen worden tegenwoordig ook op onderstammen gekweekt die de bomen klein houden. Ze groeien overal waar wat zon is, in gewone, goed gedraineerde tuingrond.
Fruit oogsten in diverse seizoenen
Met fruit in de tuin is er het hele jaar door wel iets te beleven. In ieder seizoen kan je wel een bepaald soort fruit oogsten. Dat maakt het extra leuk om zelf gewassen te kweken!
Als de zomer nog maar net officieel is begonnen, zijn vroege rassen van aardbei en aalbes al rijp. Het is heerlijk om de geurende vruchten rijp te plukken en warm van de zomerzon te eten. In augustus rijpen zomerappels zoals ‘James Grieve’.
In oktober en november kan je de laatste soorten fruit oogsten, zoals bewaarappels en -peren, kiwi en mispel. Doordragende aardbeien maken vruchten tot de vorst invalt.
Wie vruchten bewaart of verwerkt tot lekkere jams en sappen, kan daar ’s winters van genieten. Kort na de jaarwisseling valt er in de tuin alweer nieuw leven te bespeuren; ook bij de vruchtbomen. De hazelaar bloeit het eerst.
Lees in de oogstkalender welke fruitsoorten je wanneer kan oogsten.
Handfruit: (kwee)peren en appels
Er is handfruit dat je direct van de boom kunt eten, bewaarfruit en vruchten die verwerkt willen worden. De prachtige kweeperen (Cydonia oblonga) bijvoorbeeld zijn zo van de boom keihard, maar ze hebben een unieke smaak en geur Beroemd in tal van delicatessen uit het Middellandse-Zeegebied als jam en compote, in appelmoes en gebak. Kweepeer behoort tot de rozenfamilie (Rosaceae). Er zijn kweepeer-rassen met een grote appel- of peervorm.
Verschillende soorten appels
Bij appels (Malus domestica) kennen wij het verschil tussen de honderden soorten handappels voor verse consumptie, bewaarappels die je lang kan bewaren en moesappels. Maar er zijn ook zoete appels, met een hoog natuurlijk suikergehalte. Die laten zich heel goed drogen, bijvoorbeeld voor tutti-frutti.
Oude rassen met een unieke smaak
Vooral oude rassen hebben vaak een unieke smaak. Voor peren (Pyrus communis) geldt ongeveer hetzelfde. Daarvan bestaan hand- en stoofpeerrassen. Heel bijzonder, ook qua smaak en vanwege het wat ‘korrelige’ vruchtvlees, is de Nashi-peer van Japanse origine. Vroeg geplukt zijn de meeste perensoorten goed bewaarbaar. Dit zijn allemaal pitvruchten.
Steenvruchten
Er zijn ook steenvruchten. De ‘steen’ is de harde kern in de vrucht, bijvoorbeeld in kersen (Prunus avium), zure kersen of morellen (P. cerasus), pruimen en kwetsen (P. domestica), perziken (P. persica), nectarines (P. persica var. nucipersica) en abrikozen (P. armeniaca). Kersen- en pruimenbomen zijn bij ons volkomen winterhard. Perziken, nectarines en abrikozen staan liever wat meer beschut in de zon. Die zijn iets gevoeliger. Door de verandering van het klimaat de laatste jaren doen ze het hier echter steeds beter en zijn ze zeer de moeite waard.
Moerbei
Moerbeien bloeien in mei en rijpen in juli. In platte ‘dakvorm’ gesnoeide moerbeien zijn inmiddels heel geliefd Er bestaan twee hoofdsoorten: de witte moerbei (Morus alba) geeft wittig-roze vruchten (dit is de soort waar de zijderups op wordt gekweekt) of de zwarte moerbei (M. nigra), die geeft donkerpaars-rode vruchten. Moerbeivruchten smaken heerlijk fris-zoetig. Ze hebben een soort langgerekte braamvorm.
Notenbomen
Notenbomen zijn er in tal van soorten: hazelaars (Corylus avellana), de lage meerstammige bomen of hoge struiken met de bekende in september oogstbare nootjes en de gele katjes in januari.
Er zijn ook hazelaars met mooi roodbruin blad en rassen met korte, brede of grotere, langwerpige vruchten. De tamme kastanje (Castenea sativa) wordt een grote hoge boom. Een goed alternatief voor tuinen is de veel lager blijvende Chinese tamme kastanje (C. molissima) die ook een goede opbrengt geeft.
De walnoot (Juglans regia) wordt in veel gevallen ook een grote boom, maar er zijn zelfs ook struikvormen. Veel rassen hebben geen naam, maar een nummer. Alle in kuip of container gekweekte bomen zijn het hele jaar door plantbaar.