Het zegekruid groeit in Nederland in het wild, maar ook in tuinen. De grote plant met blauwe trechtervormige bloemen staat bekend om de decoratieve zaaddozen en gebruik in droogboeketten.

Algemeen

Zegekruid, ook wel nicandra genoemd, is een grote plant met blauwe, trechtervormige bloemen en decoratieve zaaddozen die vaak gebruikt worden in droogboeketten. Je kunt de plant gemakkelijk telen. Wanneer zegekruid eenmaal in de tuin hebt, zal de paarsblauwe bloeier zich zelf uitzaaien, zodat je ieder jaar weer nieuwe planten hebt, zonder er iets voor hoeven te doen.
Zegekruid behoort tot de nachtschadefamilie en alle leden uit deze familie zijn erg giftig.

Herkomst

Planten van de nachtschadenfamilie, ca. 2500 soorten, zijn vaak te vinden in de tropische en gematigde streken. Éen daarvan is het zegekruid. Inheems is zegekruid in Peru. Nicandra is waarschijnlijk samen met andere planten die uit Zuid-Amerika geïmporteerd werden zoals tomaat en aardappel in Europa beland.

Naamgeving

De botanische naam nicandra is afgeleid van de Griekse arts Nikandros. Waarschijnlijk werd de plant al toen voor medicinale doeleinden gebruikt. Physaloides betekent lijkend op physalis lampionplant. Physalis met oranje lampionnetjes heeft een gesloten oranje doos met bes, terwijl bij het zegekruid de kelkslippen los van elkaar staan.

Plantkenmerken

Zegekruid is een eenjarige plant, die zich sterk vertakt en op kan groeien tot een hoogte van 1,5 m. De stengel is hoekig en kaal. De bladeren zitten paarsgewijs aan de stengel en zijn meestal eirond en bochtig getand. De botanische vorm heeft zwarte haren op het blad en deels een zwart purperen stengel en kelk. De bloemkroon staat alleen in de bladoksel. De lichtblauwe, soms licht violette, trechtervormige bloemen ontwikkelen zich tot zaaddozen lampionnetjes waarin zich bessen verschuilen. De zaaddozen zijn eerst groen, later lichtbruin. De kelkbladen groeien niet aan elkaar. Het blijft dus een open lampionnetje. Terwijl de bloemen je aankijken, richt zich de vrucht naar beneden.

Het zegekruid bloeit van juni tot oktober, vooral rond het middaguur.

Standplaats

Voor het zegekruid is elke grond geschikt. Je zaait de zaden half april ter plekke uit. Als er te veel zaden ontkiemen, dan haal je weg wat je niet kunt gebruiken of je geeft ze aan iemand anders. Wanneer je deze plant eenmaal in je tuin hebt, zal de eenjarige zich ieder jaar van zelf uitzaaien. Op een zonnige plek groeit hij het beste. Zegekruid is geschikt voor de border, langs het pad of in de cottagetuin. Als solitair komt hij het meest tot zijn recht.

Gebruik

Zegekruid wordt gebuikt om witte vlieg in kassen te bestrijden. De bloemen worden bezocht door hommels, zweefvliegen en andere insecten. In het land van herkomst, Peru, gebruikte men de bessen bij blaas-en nierkwalen. Takken met zaaddozen zijn geschikt om in droogboeketten te verwerken.
Lees ook – Witte vlieg voorkomen en bestrijden

Lees ook – Meer bijzondere buitenplanten